Thời Gian Phản Xạ Âm (RT) – Nền Tảng Để Tạo Nên Âm Thanh Hoàn Hảo Cho Công Trình

Trong lĩnh vực âm học kiến trúc, thời gian phản xạ âm – RT (Reverberation Time) luôn được coi là một trong những chỉ số quan trọng nhất để đánh giá chất lượng âm thanh của một không gian. Nhiều người thường chỉ chú ý đến vật liệu hoàn thiện, diện tích, trang trí hay hệ thống loa, nhưng trên thực tế, chính RT và lớp vật liệu tiêu âm tán âm mới là yếu tố quyết định việc âm thanh trong phòng có dễ nghe, dễ hiểu và thoải mái hay không.

Thời gian phản xạ âm RT rất quan trọng trong công trình. Bạn có biết lí do vì sao không?
Thời gian phản xạ âm RT rất quan trọng trong công trình. Bạn có biết lí do vì sao không?

RT ảnh hưởng trực tiếp đến cách chúng ta cảm nhận âm thanh, từ giọng nói đến âm nhạc. Vậy RT là gì, vì sao nó lại có ý nghĩa lớn như vậy và đâu là giải pháp để kiểm soát RT chính xác? Hãy cùng Remak khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.

Thời gian phản xạ âm RT là gì? Giải thích đơn giản và dễ hình dung

Thời gian phản xạ âm RT còn được gọi là thời gian vang âm (Reverberation Time). Đây là khoảng thời gian cần thiết để âm thanh giảm 60 dB sau khi nguồn âm đã tắt hẳn.

Nói cách khác, RT cho biết âm thanh trong phòng “tồn tại” bao lâu trước khi biến mất.

RT dài: phòng vang nhiều, âm bị kéo đuôi.

RT ngắn: âm khô, thiếu độ tự nhiên.

RT chuẩn: âm rõ, dễ nghe, không vọng, không rối.

Mỗi loại công trình sẽ có một mức RT phù hợp riêng. Ví dụ:

+ Phòng hội thảo cần RT thấp để lời nói rõ ràng.

+ Nhà hát yêu cầu RT dài vừa phải để âm nhạc giàu cảm xúc.

+ Studio cần RT kiểm soát chính xác theo từng tần số.

Chính vì thế, thời gian phản xạ âm RT không phải một con số cố định, mà là tiêu chuẩn thiết kế bắt buộc theo từng mục đích sử dụng.

Bông khoáng tiêu âm cách âm tốt và cách nhiệt chống cháy hiệu quả nên được các công trình tin dùnga
Bông khoáng tiêu âm cách âm tốt lại cách nhiệt chống cháy hiệu quả nên được các công trình tin dùnga

Vì sao thời gian vang âm RT quan trọng trong công trình?

Âm thanh mà chúng ta nghe trong phòng không chỉ đến từ nguồn phát. Trên thực tế, phần lớn là âm thanh dội lại từ các bề mặt xung quanh, như tường, trần, sàn.

Những phản xạ này có thể:

Hỗ trợ âm thanh trở nên giàu chiều sâu, hoặc

Gây rối, gây vọng, gây ồn, tuỳ thuộc RT của phòng.

  1. RT ảnh hưởng độ rõ của lời nói (Speech Intelligibility)

Nếu RT quá dài, câu trước chồng lên câu sau, khiến người nghe:

+ Khó phân biệt âm tiết

+ Nghe không rõ nội dung

+ Dễ mệt, khó tập trung

Vì thế phòng học, phòng họp, hội nghị… yêu cầu RT thấp.

  1. RT quyết định cảm xúc khi nghe nhạc

Âm nhạc cần độ vang để tạo cảm giác “đầy”. RT hợp lý giúp:

+ Âm nhạc mềm, ấm và giàu cảm xúc

+ Không bị chói gắt

+ Không bị khô cứng

Nhà hát, phòng hòa nhạc vì thế cần một khoảng RT dài hơn.

Trần tiêu âm Sonic vừa hấp thu tiếng ồn, giảm vang lại giúp không gian thêm sang, ấn tượng
Trần tiêu âm Sonic vừa hấp thu tiếng ồn, giảm vang lại giúp không gian thêm sang, ấn tượng
  1. RT giúp cân bằng âm học tổng thể

Một không gian có RT lý tưởng sẽ:

+ Hạn chế tiếng vọng

+ Giảm tiếng ồn không mong muốn

+ Cải thiện chất lượng giao tiếp

+ Hỗ trợ hệ thống loa hoạt động hiệu quả hơn

Vì vậy, RT là yếu tố mà kiến trúc sư, kỹ sư âm học và nhà thầu đều phải xem xét ngay từ bước thiết kế ban đầu.

Cách xác định giá trị RT chuẩn cho từng loại phòng

Mỗi công trình sẽ có mức RT được khuyến nghị riêng. Điều này phụ thuộc vào:

+ Thể tích phòng

+ Vật liệu bao che

+ Mục đích sử dụng

+ Số lượng người trong phòng

+ Hệ thống nội thất, trang trí

Ví dụ các mức RT phổ biến:

Loại không gian

RT khuyến nghị

Phòng họp

0.6 – 0.8 s

Văn phòng làm việc

< 0.6 s

Lớp học

< 0.6 s

Rạp chiếu phim

0.8 – 1.2 s

Hội trường

1.5 – 2.0 s

Nhà hàng

< 1.0 s

Thư viện

< 1.0 s

Nhà thờ

< 1.5 s

Để đo RT chính xác, cần sử dụng thiết bị chuyên dụng đo âm học theo tiêu chuẩn quốc tế.

RT ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm người dùng

  1. Khi RT quá dài – âm thanh hỗn loạn, vọng và khó nghe

RT dài khiến âm không tắt kịp, gây ra:

+ Tiếng dội kéo dài

+ Giọng nói lẫn vào nhau

+ Khó hiểu nội dung

+ Tiếng ồn tăng mạnh

+ Người nghe mau mệt

RT dài thường xuất hiện trong:

+ Phòng có trần cao

+ Nhiều bề mặt cứng (kính, gạch, đá, bê tông)

+ Ít vật liệu hấp thụ âm

  1. Khi RT quá ngắn – âm thanh khô, thiếu độ đầy

Âm bị hấp thụ quá nhiều, khiến:

+ Giọng nói mất sự tự nhiên

+ Âm nhạc thiếu sức nặng

+ Không gian nghe “bí” và ngột ngạt

Điều này thường gặp ở phòng được xử lý tiêu âm quá mức hoặc sử dụng sai loại vật liệu.

Bông thuỷ tinh Remak tiêu âm, cách nhiệt vách
Bông thuỷ tinh Remak tiêu âm, cách nhiệt vách
  1. Khi RT chuẩn – âm thanh đạt độ hài hòa

Một không gian có RT tối ưu sẽ:

+ Lời nói rõ ràng

+ Âm nhạc đầy đặn

+ Âm thanh cân bằng và dễ chịu

Trải nghiệm thính giác thoải mái

RT chuẩn là “điểm vàng” của mọi công trình âm học.

Làm sao để kiểm soát thời gian vang âm RT? – Giải pháp từ vật liệu tiêu âm

Dù phòng có kích thước hay kiến trúc như thế nào, yếu tố tác động mạnh nhất đến RT chính là vật liệu tiêu âm – hấp thụ âm.

Các vật liệu này giúp:

+ Giảm phản xạ âm không mong muốn

+ Hấp thụ phần âm thừa

+ Cân bằng dải tần

+ Đưa rt về mức tiêu chuẩn theo thiết kế

Tuy nhiên, giải pháp phải dựa trên tính toán khoa học, không thể lắp đặt tùy tiện.

Các dòng vật liệu tiêu âm Remak – giải pháp hàng đầu cho RT chuẩn

Với hơn 15 năm nghiên cứu và triển khai hàng nghìn công trình, Remak cung cấp hệ vật liệu tiêu âm chất lượng cao, được sử dụng rộng rãi trong nhiều hạng mục.

  1. Remak® Acoustic Sonic – Tấm tiêu âm trang trí cao cấp

Hấp thụ âm cao, đặc biệt dải trung – cao

Màu sắc đa dạng

Thiết kế thẩm mỹ

Lắp đặt linh hoạt (tường – trần)

Ứng dụng: phòng họp, văn phòng, phòng thu nhỏ, studio, phòng giải trí gia đình…

  1. Gỗ tiêu âm Remak® Wooden Acoustic & tấm len gỗ tiêu âm Remak® Acoustic Woodwool
  • Wooden Acoustic:

Rãnh soi chuẩn xác

Hấp thụ âm ổn định

Thẩm mỹ sang trọng

  • Tấm len gỗ Woodwool:

Kết cấu sợi đan tự nhiên

Khả năng hấp thụ âm cao

Chống ẩm, chống cháy

Ứng dụng: hội trường, phòng hội nghị, nhà hàng cao cấp, sảnh lớn…

Len gỗ tiêu âm Remak được tin dùng trong công trình Trung tâm tổ chức sự kiện Vin Cổ Loa
Len gỗ tiêu âm Remak được tin dùng trong công trình Trung tâm tổ chức sự kiện Vin Cổ Loa
  1. Bông khoáng Rockwool & bông thủy tinh Glasswool Remak

Hấp thụ âm cực tốt

Ổn định lâu dài

Kết hợp cách âm

Khối lượng nhẹ

Thi công nhanh

Ứng dụng: phòng máy, studio chuyên nghiệp, hệ trần – vách cách âm…

  1. Mút tiêu âm Remak – Giải pháp tiết kiệm và hiệu quả cục bộ

Giảm vang nhanh

Tối ưu cho không gian nhỏ

Lắp đơn giản, giá tốt

Nhiều màu, thẩm mỹ đẹp

Giá rẻ

Ứng dụng: phòng thu cá nhân, phòng họp nhỏ, phòng livestream, booth marketing…

Mút gai tiêu âm giúp giảm thời gian vang âm RT cho công trình với mức chi phí thấp
Mút gai tiêu âm giúp giảm thời gian vang âm RT cho công trình với mức chi phí thấp

Remak – đơn vị tiên phong trong khảo sát, đo đạc & tối ưu RT

Không chỉ cung cấp vật liệu, Remak thực hiện quy trình âm học hoàn chỉnh:

+ Khảo sát – đo thời gian âm RT thực tế theo từng dải tần

+ Phân tích mô phỏng âm học bằng phần mềm chuyên dụng

+ Đề xuất vật liệu – vị trí lắp đặt – diện tích xử lý

+ Thi công – nghiệm thu – đo RT sau hoàn thiện

Nhờ quy trình khoa học này, Remak đảm bảo công trình đạt giá trị RT tối ưu, đáp ứng đúng tiêu chuẩn âm học cho từng loại không gian.

Muốn âm thanh đẹp – hãy bắt đầu từ thời gian vang âm RT

Qua những nội dung Remak vừa phân tích ở trên có thể thấy RT ảnh hưởng trực tiếp đến:

+ Sự rõ ràng của giọng nói

+ Cảm xúc khi nghe nhạc

+ Hiệu quả làm việc

+ Sự thoải mái trong không gian

+ Tính chuyên nghiệp của công trình

Do đó, kiểm soát RT là yếu tố bắt buộc trong mọi dự án có yêu cầu về âm học.

Nếu bạn cần xử lý vang, chống ồn, hoặc muốn tối ưu RT cho dự án, Remak sẵn sàng tư vấn giải pháp chi tiết – chính xác – khoa học.